Περίληψη / Summary
Για να τιμηθεί ιδιαιτέρως ο εορτασμός των 600 χρόνων από την ίδρυση της Μονής του Μεγάλου Μετεώρου διοργανώθηκαν πολλαπλές εκδηλώσεις, μεταξύ αυτών και η πρόσκληση του Οικουμενικού Πατριάρχου Δημητρίου Α΄ για να λαμπρύνει με την παρουσία του το γεγονός. Η αποδοχή αποτέλεσε και την αφορμή για την επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα στην Αγιορείτικη Πολιτεία την επαρχία του Βόλου, των Τρικάλων και της Καλαμπάκας, μια επίσκεψη που έμελλε να είναι και η τελευταία επί Πατριαρχίας του, αφού μετά από ένα έτος κοιμήθηκε. Στόχος της παρούσας εργασίας είναι να προβληθεί το γεγονός της τελευταίας αυτής επισκέψεως του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Ελλάδα και η συμβολή αυτής στην εκκλησιαστική εθιμοτυπία μέσα από ακαδημαϊκή έρευνα. Αναλύσαμε τι είναι η Εκκλησιαστική εθιμοτυπία και ποια είναι η σημασία της στη ζωή της Εκκλησίας. Παραθέσαμε σύντομη βιογραφία του «Επισήμου Επισκέπτη» και τις προηγηθείσες επισκέψεις του στον Ελλαδικό χώρο. Στη συνέχεια, μέσα από υποκεφάλαια, με χρονολογική σειρά, αναλύουμε τις επίπονες προσπάθειες για την άρτια οργάνωση των κατά τόπους συναντήσεων και των εκδηλώσεων, την αναχώρηση από το Φανάρι, την άφιξη στο Άγιον Όρος, τις επισκέψεις στις Αγιορείτικες Μονές, τις επίσημες υποδοχές, εν περιλήψει τους εκφωνηθέντες λόγους, τα επίσημα γεύματα και τις ανταλλαγές συμβολικών δώρων. Ξεχωριστή αναφορά γίνεται και στην προσπάθεια συναντήσεως του Οικουμενικού Πατριάρχου Δημητρίου με τους σχισματικούς αδελφούς της Ιεράς Μονής Εσφιγμένου. Αντίστοιχη δομή ακολουθούν και τα γεγονότα στο Βόλο, Τρίκαλα και Μετέωρα, αλλά και η αναχώρηση από την Ελλάδα της Σεπτής Κορυφής και της αφίξεώς της στην Κωνσταντινούπολη. Ένα άλλο θέμα αποτελεί η Τυπική Διάταξη της Πανηγυρικής Συλλειτουργίας του Οικουμενικού Πατριάρχου μετά του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Μετεώρων. Παραθέτουμε επιπλέον στοιχεία από τις επιγραφές και τις ενθυμήσεις σε κάθε τόπο που επισκέφθηκε ο κ. Δημήτριος που αποτυπώνουν περίτρανα το ιστορικό γεγονός ανά τους αιώνες, διάφορους ύμνους και ειδικές ευχές για την περίσταση που σενετέθηκαν από γνωστούς υμνογράφους της Εκκλησίας. Ασχοληθήκαμε επίσης με την επιστολογραφία, μετά την ολοκλήρωση της επισκέψεως. Στο τέλος αναλύσαμε τη σημασία της τελευταίας επισκέψεως στην Ελλάδα του κ. Δημητρίου.
In order to honor the special celebration of the 600 years since the establishment of the Great Meteoron Monastery, multiple events were organized, including the invitation of the Ecumenical Patriarch Dimitrios I to illuminate the occasion with his presence. The acceptance of the invitation also served as the occasion for the official visit to Greece, specifically to the Mount Athos region, the province of Volos, Trikala, and Kalambaka. This visit was destined to be his last during his Patriarchate, as he died after a year. The aim of this study is to highlight the significance of this final visit of the Ecumenical Patriarch to Greece and its contribution to the ecclesiastical protocol through academic research. We examined the concept of ecclesiastical protocol and its importance in the life of the Church. We provided a brief biography of the "Official Visitor" and his previous visits to the Greek territory. Subsequently, through subchapters in chronological order, we analyzed the strenuous efforts for the well-organized local meetings and events, the departure from the Phanar, the arrival in Mount Athos, the visits to the Athonite Monasteries, the official receptions, including the delivered speeches, the official meals, and the exchange of symbolic gifts. Special mention is made of the effort to meet with the schismatic brothers of the Holy Monastery of Esphigmenou. Similar events followed in Volos, Trikala, and Meteora, as well as the departure from Greece of the Holy Mountain and its arrival in Constantinople. Another topic is the Order of the Festive Joint Service of the Ecumenical Patriarch with the Archbishop of Athens and αll Greece at the Holy Monastery of the Transfiguration of the Meteora. We additionally present details from inscriptions and memorabilia in each place visited by Mr. Dimitrios that vividly depict the historical event throughout the centuries, various hymns, and special prayers composed by well-known hymnographers of the Church. We also examined the correspondence following the completion of the visit. In the end, we analyzed the significance of Mr. Dimitrios' last visit to Greece.
