Σάββατο 6 Δεκεμβρίου 2025

Vojvodic Dragan, A 14th-Century Icon of an Archangel from the Hilandar Monastery









PDF 

Περίληψη / Summary

Vojvodic Dragan, Εικόνα Αρχαγγέλου από τον 14ο αιώνα στη μονή Χιλανδαρίου
Το άρθρο παρουσιάζει μια ελάχιστα δημοσιευμένη, σοβαρά κατεστραμμένη εικόνα με την όρθια μορφή ενός αρχαγγέλου από το σκευροφυλάκιο της Μονής Χιλανδαρίου στο Άγιο Όρος. Με βάση τα διακριτικά στυλιστικά χαρακτηριστικά της, η εικόνα έχει αποδοθεί στον ζωγράφο της Μεγάλης Δέησης του Χιλανδαρίου. Παρουσιάζει πολύ ισχυρές ομοιότητες όσον αφορά την τυπολογία και την καλλιτεχνική της επεξεργασία με την εικόνα του Αρχαγγέλου Γαβριήλ από αυτή τη Δέηση. Σύμφωνα με αυτή την απόδοση, η εικόνα χρονολογείται γύρω στο 1360. Πολύ αργότερα, η εικόνα επαναζωγραφίστηκε και η ξύλινη σανίδα της ξανακόπηκε. Με βάση την ανακατασκευή των αρχικών διαστάσεων και του σχήματός της, τη στάση ικεσίας του αρχαγγέλου και τη στάση του σώματος, συμπεραίνεται ότι η εικόνα είναι ένα κατάλοιπο μιας Μεγάλης Δέησης με όρθιες μορφές που κάποτε κοσμούσε το επιστύλιο του ιερού ενός άγνωστου παρεκκλησίου ή εκκλησίας της σερβικής μοναστικής κοινότητας στο Άγιο Όρος. Η εικόνα θα μπορούσε να προέρχεται από την Εκκλησία του Πύργου του Αγίου Βασιλείου ή από τον κοιμητηριακό ναό του Ευαγγελισμού

The paper presents a perfunctorily published, heavily damaged icon with a standing figure of an archangel from the treasury of the Hilandar Monastery on Mount Athos. Based on its distinctive stylistic characteristics, the icon has been attributed to the painter of the Hilandar Great Deisis. It shows very strong similarities in terms of its typology and artistic treatment with the icon of the Archangel Gabriel from this Deisis. In line with this attribution, the icon has been dated to c. 1360. Much later, the icon was painted over and its wooden board recut. Based on a reconstruction of its original dimensions and shape, the supplication position of the archangel and stance, it has been inferred that the icon is a remnant of a Great Deisis with standing figures that once graced the sanctuary screen epistyle of an unknown parekklesion or church of the Serbian monastic community on Mount Athos. The icon could have come from the Church of St. Basil in the Hrusija Tower or from the ossuary Church of the Annunciation.